Kedilerde uyuz: tedavi belirtileri

Giriş

"Uyuz" terimi, dağınık, tüysüz, tutumsuz görünümlü bir hayvanın düşüncelerini getirir. Bu izlenimler yanlış değil. Birkaç farklı deri akarı türünün neden olduğu bir durum olan uyuz, bir hayvanın derisine ve tüylerine zarar verebilir. Neyse ki, uyuz kedilerde nadirdir. Ancak meydana geldiğinde, kedicikler ve bazen de insan bakıcıları için çok ciddi sağlık riskleri oluşturur. 

Bu makalede, kedileri etkileyen ve uyuza neden olan en yaygın deri akarları hakkında her şeyi öğreneceksiniz. Ayrıca uyuzun nasıl teşhis edildiğini, tedavi edildiğini ve bazı evde bakım ipuçlarını da öğreneceksiniz.

Kedilerde Uyuz Nedir?

Mange, deri akarlarının bir kedinin vücudunun yüzeyinde istilaya neden olduğu bir durumu tanımlar. Çoğu durumda bu, kürk dökülmesine, kabuklu pullu cilde ve kaşıntı ve kaşınmaya yol açar.

Mange birkaç farklı cilt akarı türü neden olabilir. Daha sonra en yaygın olanları ele alacağız. Neyse ki, uyuz kedilerde köpeklere kıyasla nadirdir. Ancak bir kedi uyuz aldığında, etkileri çok rahatsız edici ve zayıflatıcı olabilir. Bir kediden insana geçebilen ve halk sağlığı riski de oluşturan bazı uyuz akarı türleri de vardır.

Beş Yaygın Uyuz Akarı Türü

Akarların çoğu mikroskobiktir, yani onları çıplak gözle göremezsiniz. Görünüş olarak biraz farklı olsa da, birçoğu kalın yuvarlak bir gövde, 4 çift kısa, güdük bacak ve küçük bir kafa ile benzer görünüyor. Uyuz akarları, diğer böceklere kıyasla keneler ve örümceklerle çok daha yakından ilişkilidir.

Kedilerde uyuz türlerine neden olabilecek yedi farklı akar vardır. İlk 5'i daha ayrıntılı olarak ele alacağız.

Notoedris cati

Bu, kedilerin en klasik uyuz akarıdır ve notoedrik uyuz durumuna neden olur. Bu, kedilere özgü olan ve kediden kediye kolayca bulaşan bir akardır. 

Dünyadaki çoğu ülke bunu bildirmiştir, ancak neyse ki, genel olarak nadiren ortaya çıkma eğilimindedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde Florida Keys'de küçük salgınlar bildirildi.

Because Notoedris cati kediden kediye bulaşır, bu durumdaki tek bir kediye sahip olmak olağandışıdır. Diğer kedi kolonileriyle etkileşime giren açık hava kedileri en yüksek riske sahiptir. Kedi kolonilerinde küçük, izole salgınlar meydana gelebilir.

Hastalık belirtileri genellikle kulaklarda, baş ve boyunda başlar, daha sonra tüm vücuda yayılır. Notoedrik uyuz aşırı derecede kaşıntılıdır ve ciltte pullanmaya ve kabuklanmaya neden olur.

Temas halinde bir kişide kaşıntılı bir kızarıklığa neden olabilirken, insanlar bu akar tarafından gerçekten istila edilemez.

Sarcoptes scabei

Bu akara köpek uyuz akarı da denir. Ancak <span style="font-family: Aptos; font-size: 12pt;">Notoedris cati, Sarcoptes scabiei diğer birçok hayvanı kolayca istila edebilir. İnsanlar da etkilenebilir.

Bir kedinin sarkoptik uyuz olması nadirdir. Uyuzlu bir köpekle aynı evde yaşamak en yaygın kaynaktır. Vahşi doğada tilkiler, ve kurtlar etkilenebilir. Tilkilerle etkileşime girebilen veya çevrelerini (inler, kanalizasyonlar vb.) paylaşabilen açık hava kedileri risk altında olabilir.

Sarkoptik uyuz kulaklarda başlar, dirsek ve ayak bileklerinde saç dökülmesi gelişir. Kürk kaybı şiddetli bir şekilde ilerler.

Belirtildiği gibi, insanlar Sarcoptes scabiei, genellikle aile köpekleri onu bölgedeki başka bir köpekten veya tilkiden aldığında ortaya çıkar. Nadir de olsa, sarkoptik uyuzdan etkilenen bütün ailelerle karşılaştım. Bu hoş değil!

Ear akarları (Otodectes cynotis)

Cildi etkilemese de, kulak akarları hala otodektik uyuz olarak adlandırılan büyük bir soruna neden olur. Kedilerde  gördüğümüz en yaygın akar türüdür. 

Neyse ki, en sık bir yaşından küçük kedilerde görülme eğilimindedirler ve kurtulmaları çok zor değildir. 

Etkilenen kediler arasındaki bulaşma genellikle doğrudan temas yoluyla olur. Bu nedenle kulak akarlarını en çok başıboş yavru kedilerde veya kulak akarlarının yakın temas yoluyla yayıldığı kolonilerdeki kedilerde görürüz. Kulak akarları köpekleri daha az etkiler ve insanlara bulaşamaz. 

Ear mites çok kaşıntılı olabilir, ancak birçok kedi, kulaklarına dokunmadığınız veya masaj yapmadığınız sürece dışa dönük kaşıntı belirtileri göstermez. Daha sonra, kaşımaya ihtiyaç duyan bir arka bacağın neredeyse istemsiz bir seğirmesini görmeye başlayacaksınız.

Kulak akarları, bu listede mikroskop olmadan görülebilen tek akarlardır. Büyük bir istilası olan kedilerde (bir kulakta 1000'den fazla akar olabilir!) hareketleri görülebilir. Bir veteriner, düşük büyütmeli bir otoskopla hareket ettiklerini kolayca görebilir. 

Kulak akarlarının neden olduğu kalıntı genellikle granüler, neredeyse kahve telvesi benzeri bir görünüme sahiptir ve çok yoğundur. Kulaklarında kahverengi kalıntılar bulunan yetişkin kedilerde kulak akarları çok daha az yaygındır. Bu kedilerin çoğu bunun yerine ortak bir mantar organizmasının büyümesine sahip olacaktır, Malassezia, bu da benzer bir görünüme neden olabilir. 

Yürüyen Kepek (Cheyletiellosis)

Saç tokalama akarı Cheyletiella, çıplak gözle görebileceğiniz diğer tek akar olduğu için "yürüyen kepek" adını alır.

style="font-family: Aptos; font-size: 12pt;">Sarcoptes and Notoedris, Cheyletiella deriye girer, ancak yalnızca yüzey tabakasıyla beslenir. Bu, genellikle sırt boyunca pul pul, tahriş olmuş bir görünüme neden olur. Görebileceğiniz "yürüyen kepek" görünümü, akarların kendilerinin hareket etmesi değil, hareketlerinin kırık deri pullarının hareket etmesine neden olmasıdır.

Cheyletiella nadirdir, ancak en sık büyük yetiştirme tesislerinden gelen yavru köpekler onunla birlikte görülür. Bir kedi bu akarı istila edilmiş bir köpekten alabilir. Bu aynı zamanda insanları istila edebilen bir akardır, tıpkı Sarcoptes scabiei can. 

Demodex

Kedileri etkileyen ve demodektik uyuz. İlki, Demodex cati, ciltte yaşayan yaygın ve normal bir organizmadır. Demodex gatoi kediler arasında oldukça bulaşıcıdır, daha çok genç kedilerde görülür ve şiddetli kaşıntıya neden olur.

Demodex cati genellikle yalnızca sağlıksız kedilerde bir soruna neden olur, burada bağışıklık sistemi ile ilgili bir sorun akarların kontrolsüz büyümesine izin verir. Bu saç dökülmesine neden olabilir, ancak daha az sıklıkla kaşıntılı bir akardır. Altta yatan hastalığı olan kediler, örneğin kedi lösemi virüsü (FeLV), kedi immün yetmezlik virüsü (FIV), diabetes veya diğer ciddi sağlık koşulları daha hassastır.

Demodex gatoi daha şiddetli kaşıntıya neden olur. Ayrıca bazen kulak kanallarına girerse kulak enfeksiyonlarına da katkıda bulunabilir.

Demodex akarlar, ele aldığımız diğer akarlardan farklı görünüyor. Mikroskop altında, bir ucunda dört çift bacakları olan daha uzun, puro şeklinde bir gövdeye sahiptirler. Demodex gatoi <span style="font-family: Aptos; font-size: 12pt;">Demodex cati.

Kedilerde uyuz belirtileri ve semptomları

Genel olarak akarlar deriyle beslenir. Bazıları Sarcoptes scabiei, diğerleri ise Cheyletiella gibi daha yüzeydedir and Demodex gatoi. 

Ne olursa olsun, saç dökülmesi, kaşıntılı tahriş olmuş cilt ve kaşınma, uyuzun en yaygın belirtileridir. Bazı akarlar başlamak için vücuttaki belirli yerleri tercih eder (yukarıdaki açıklamalara dahildir). Ancak zamanla saç dökülmesi ve cilt tahrişi belirtileri tüm vücudu etkileyebilir.

Diğer birçok cilt rahatsızlığının uyuza benzer görünebileceğini ve çok daha yaygın olduğunu anlamak önemlidir. Fleas, alerjik dermatit (alerjik cilt hastalığı) ve mantar enfeksiyonu saçkıran harika örneklerdir.  

Kaşıntılı, yapışkan kulakları olan kedilerin, kulak akarlarına göre maya veya bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyona yakalanma olasılığı daha yüksektir.

Ancak, herhangi bir uyuz durumunda, kırık hasarlı cilt nedeniyle bakteri ve mantar enfeksiyonları da ortaya çıkabilir. 

Kedilerde Uyuz Nasıl Teşhis Edilir?

Bazı akarların kanıtları doğrudan görülebilir. Bu, veterinerinizin bir otoskopla görebileceği kulak akarlarını ve Cheyletiella, cilt üzerindeki hareketleri "yürüyen kepek" olarak görülebilir. 

Diğer durumlarda, varlıklarından şüpheleniliyorsa akarların aranması gerekir. Bir veteriner, saç dökülmesi modeline ve bir kedinin uyuz kapma riskine bağlı olarak uyuzdan şüphelenebilir. 

For skin mites like Demodex, Notoedris ve Sarcoptes, veterineriniz kabuklanma ve kürk kaybı olan alanlar üzerinde deri kazıma yapabilir. Burası, körelmiş bir neşter bıçağının yan tarafının, az miktarda kızarıklık ve sızıntı görülene kadar cildi kazımak (kesmek değil) için kullanıldığı yerdir. Bu, akarların yuva yapmayı sevdiği dış deri tabakasının altına inmelerini sağlar.

Veterineriniz daha sonra bu örneği bir mikroskop lamına yerleştirir ve akarların kendilerini arar. Çoğu zaman, bu düzenli bir muayene ziyareti sırasında yapılabilir. Bazen, özellikle ağrılı veya tahriş olmuş kedilerde, iyi deri kazıma örnekleri için sedasyon gerekebilir. 

Bazı akarlar, örneğin Sarcoptes ve Demodex gatoi, deride mevcut olsa bile bulunması çok zordur. Bu durumlarda, veterinerinizin uyuz şüphesi yüksekse, uyuz tedavisine yeni başlamayı düşünebilir. Kedinizin durumu birkaç hafta içinde büyük ölçüde iyileşirse, bu dolaylı olarak uyuz teşhisi koymanın bir yolu olabilir.

Kedilerde Uyuz Nasıl Tedavi Edilir

Yakından ilişkili oldukları için çoğu uyuz akarı benzer ürünlerle tedavi edilebilir. Listelenen tüm ürünler kedilerde akarları tedavi etmek için onaylanmamıştır, ancak kullanıldığında başarılı tedaviler olduğu bulunmuştur off-label. 

· Kireç kükürt daldırma (topikal şampuan/merhem türü bir tedavi)

· Selamectin (Devrim)

· Fipronil (Ön Cephe)

· Isoxazolines (lotilaner/Credelio, esafoxolaner/NexGard, flurilaner/Bravecto)

Veterineriniz, akarları öldürmek için kullanılacak en uygun ilaç konusunda size tavsiyede bulunacaktır.

Veterineriniz akar istilasının ikincil etkilerini tedavi etmek için başka ilaçlar da reçete edebilir. Bu, kaşıntı ve cilt kızarıklığı için bir steroid ve ikincil enfeksiyon için antibiyotikler içerebilir.

Kulak akarlarının, akarları etkili bir şekilde öldürmek için fipronil veya selamektin gibi bir ürün kullanmanın yanı sıra temizlik ve kulak tedavisine ihtiyaç duyması çok yaygındır.

Kediniz ayrıca, tedavi edilirken bu kaşıntılı, tahriş edici durum boyunca cildi ve tüyleri desteklemeye yardımcı olabilecek topikal ürünlerden de faydalanacaktır. Uyuz akarlarının etkileri, ilaçla öldürüldükten sonra bile devam edebilir ve bu da sürekli cilt desteğine ihtiyaç duyulmasını gerektirir.

Dr. Chris Vanderhoof, DVM

Dr. Chris Vanderhoof, Virginia Tech'teki Virginia-Maryland Veterinerlik Koleji'nden (VMCVM) 2013 yılında mezun oldu ve burada Halk Sağlığı alanında Yüksek Lisans derecesi aldı. New Jersey'deki Red Bank Veteriner Hastanesi'nde dönüşümlü stajını tamamladı ve şu anda Washington D.C. bölgesinde pratisyen hekim olarak çalışıyor.

Tüm gönderileri görüntüle Dr. Chris Vanderhoof, DVM